رابطهی حق و تکلیف در نظام سیاسی از دیدگاه کانت
نویسنده
چکیده مقاله:
در فلسفه کانت حق و تکلیف از مفاهمی متضایفند، یعنی دیگران حقوقی بر ما دارند و ما باید حقوق آنها را ادا کنیم و ادای حقوق دیگران تکلیف ماست. ما نیز حقوقی بر دیگران داریم که آنها باید آن را ادا کنند. تکلیف عملی است که انسان ملزم به ادای آن است. الزام عبارت است از وابستگی ارادهی کسی که مطلقاً خیر نیست، به اصل استقلال یا خودبسندگی: در حالیکه تکلیف عبارت است از ضرورت برونذهنی (عینی) یک عمل. انسان دارای دو نوع کلیف است: تکالیف نسبت به خود و تکالیف نسبت به دیگران. حق عبارت است از مجموع شرایطی که به موجب آن، گزینش هر کس، طبق قانون کلی اختیار با گزینش افراد دیگر منطبق میشود. حق به دو بخش طبیعی و وضعی تقسیم میشود. حق طبیعی گاهی حق فطری یا حق خصوصی نامیده میشود و حق وضعی (موضوعه) گاهی حق اکتسابی یا عمومی نامیده میشود. مهمترین حقوق طبیعی حق مالکیت است. حقوق و تکالیف در فلسفهی کانت دو مفهوم متضایفاند. به این معنی انسانهای دیگر حقوقی بر گردن ما دارند ینی ما در روابط اجتماعی خود با دیگران باید حقوق دیگران را مراعات کنیم. اما این مراعات حقوق دیگران «تکلیف» ماست و همینطور ما حقوقی داریم که دیگران مکلفاند آن حقوق را مراعات کنند. پس حق و تکلیف در مقابل هم تحقق مییابند و چون انسان یک موجود اجتماعی است و حقوق و تکالیف در یک شبکهی اجتماعی در مقابل هم قرار میگیرند هیچ کدام بدون دیگری تحقق نمییابند و البته تکالیف انسان به دو بخش تقسیم میشود: تکالیف ما نسبت به ذات خود و تکالیف ما در قبال دیگران. مثلاً ما مکلف هستیم سلامت جسمانی خود را حفظ کنیم. این تکلیف نسبت به ذات خود ماست؛ اما وقتی مکلف هستیم حقوق دیگران را مراعات کنیم این تکلیف نسبت به دیگران است. اگر تکلیف را به اصطلاح کانت «تز» و حق را «آنتیتز» تلقی کنیم «سنتز» آنها مفهومی است که رابطهی حق و تکلیف را تنظیم میکند. پس این مبحث را میتوان در سه فصل مطالعه کرد. تکالیف انسان، حقوق انسان و نظام سیاسی.
منابع مشابه
رابطه ی حق و تکلیف در نظام سیاسی از دیدگاه کانت
در فلسفه کانت حق و تکلیف از مفاهمی متضایفند، یعنی دیگران حقوقی بر ما دارند و ما باید حقوق آنها را ادا کنیم و ادای حقوق دیگران تکلیف ماست. ما نیز حقوقی بر دیگران داریم که آنها باید آن را ادا کنند. تکلیف عملی است که انسان ملزم به ادای آن است. الزام عبارت است از وابستگی اراده ی کسی که مطلقاً خیر نیست، به اصل استقلال یا خودبسندگی: در حالی که تکلیف عبارت است از ضرورت برون ذهنی (عینی) یک عمل. انسان دا...
متن کاملمشارکت سیاسی در نظام اسلامی،حق یا تکلیف؟
در عصر حاضر نظام سیاسی مردم سالار با مشارکت سیاسی مردم شکل میگیرد.از این رو وجود حکومت برای جوامع بشری ضرورتی است که عقل به آن حکم میکند.یکی از خصوصیات مکتب سیاسی اسلام نسبت به سایر مکاتب، فراهم آوردن زمینه مشارکت همه قشرهای مردمی در تمام مراحل تصمیمگیری و سرنوشت ساز است. چرا که احکام اسلامی تا روز قیامت باقی و لازم الاجرا بوده و اجرای احکام الهی جز از رهگذر برپایی حکومت اسلامی امکانپذیر نی...
متن کاملنظام سیاسی و حق پرسشگری از منظر فقه
در راستای تقلیل خطای کارگزاران و بالا بردن کیفیت عمل و ارتقای ضریب اطمینان در حسن انجام وظایف در جوامع مختلف امروزی مطلوبیت نظارت و نقد و بررسی و پاسخگویی کارگزاران اثبات گردیده است . در این خصوص پرسش اصلی این است که چرا مردم حق دارند بر کارکردهای حکومت و کارگزاران خویش نظارت نمایند و اگر انتقاد و اعتراضی دارند آن را اظهار نمایند و امور را تغییر دهنددر این رابطه نگاه فقه چیست ؟ نگارنده در...
متن کاملتکلیف از دیدگاه ایمانوئل کانت و هارولد آرتور پریچارد
اصل تکلیف از اصل مهّم در فلسفه اخلاق ایمانوئل کانت است. اصل تکلیف از دیدگاه کانت اصلی عقلانی است. کانت با بیان امر مطلق و صورت های مختلف آن معیاری برای اخلاقی بودن یک عمل به دست می دهد. صورت کلّی آن، مطابقت اراده با قانون کلی است. همه تکالیف قابل استنتاج از این اصل عام هستند. اصل تکلیف برای هارولد آرتور پریچارد نیز از اهمیّت بسیار زیادی برخوردار است. با این تفاوت که پریچارد آن را شهودی می داند. او...
15 صفحه اولتلازم حق و تکلیف در نظام سیاسی اسلام با تکیه بر اندیشه و سیره ی علوی
چکیده: بحث حق و تکلیف در روابط اجتماعی و سیاسی از مباحث مهم و اصولی در اندیشه بشری به شمار می رود، زیرا از زمانی که بشر بر اساس درک عقلانی، ضرورت زندگی جمعی و جامعه سیاسی را پذیرفت؛ مردم به دو گروه حاکم و رعیّت، فرمان روا و فرمان بردار تقسیم شده و بدین طریق مسئله ی حق و تکلیف مطرح گردید و در اندیشه و سیره ی علوی نیز دارای اهمیت بالایی بوده، از این رو نظامی که در نهج البلاغه ترسیم شده، ناظر به ر...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1 شماره 2
صفحات 7- 21
تاریخ انتشار 2005-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023